محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ افزایش قیمت مواد پروتئینی و برنج سبب شد تقاضا برای حبوبات در بازار افزایش یابد، اما آخرین اطلاعات مرکز آمار ایران نشان میدهد که در یک سال گذشته حبوبات پابه پای سایر اقلام غذایی گران شده اند. براساس اعلام مرکز آمار، در یک سال گذشته لوبیاچیتی ۶۴ درصد، لوبیاقرمز ۴۶/۵ درصد و لپه ۶۲/۵ درصد گران شده اند.
درحالی قیمت حبوبات در یک سال گذشته ۵۰ تا ۷۰ درصد گران شده است که پیش از این در پاییز سال گذشته اعلام شده بود انواع حبوبات نسبت به پاییز ۹۸، ۱۷۰ درصد افزایش قیمت داشته اند. پیش از این، حسینعلی شرف زاده، رئیس اتحادیه صنف عمده فروشان و موادغذایی مشهد، در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه خشک سالی و کاهش تولید سبب افزایش قیمت حبوبات شده است، گفته بود: در ۶ماه اول سال عدس ۳۰درصد، لپه ایرانی ۴درصد، نخود ایرانی۲۰درصد، لوبیاقرمز ۳۰درصد، لوبیاچیتی ۳۳درصد و ماش ۱۲درصد گران شده اند.
مشاهده خبرنگار شهرآرا از چهارراه میدان بار مشهد نشان میدهد به صورت میانگین لپه کیلویی ۳۹ تا ۴۳ هزار تومان، لوبیارشتی کیلویی ۴۳ هزار تومان، لوبیاچیتی کیلویی ۴۷ هزار تومان، عدس کیلویی ۳۲ تا ۳۶ هزار تومان، لوبیا چشم بلبلی کیلویی ۴۵ هزار تومان، لوبیاسفید کیلویی ۲۶ هزار تومان، ماش کیلویی ۳۵ هزار تومان، لوبیاقرمز کیلویی ۳۶ هزار تومان و سویا کیلویی ۲۵ هزار تومان عرضه میشود. البته این قیمت حبوبات فله است و قیمت این محصولات به صورت بسته بندی بیشتر است. به عنوان نمونه اکنون بسته بندی ۹۰۰ گرمی عدس از ۴۲ تا ۵۸ هزار تومان در بازار عرضه میشود. همچنین بسته بندی ۹۰۰ گرمی لپه نیز به قیمت ۵۸ هزار تا ۶۸ هزار تومان در بازار عرضه میشود. قیمت لوبیاقرمز بسته بندی ۹۰۰ گرمی نیز ۵۰ هزار تا ۵۹ هزار تومان است.
کاهش تولید داخلی، وابستگی به واردات و افزایش نرخ ارز مهمترین دلایلی است که فروشندگان چهارراه میدان بار از آنها به عنوان دلایل گرانی حبوبات نام میبرند. به گفته عرضه کنندگان، نوسان قیمتی حبوبات سبب شده است نرخ خرده فروشی و بسته بندی انواع حبوبات در خرده فروشیها مدام تغییر کند، به نحوی که برخی مردم به امید خرید ارزانتر این اقلام به بازار عمده فروشان مراجعه میکنند.
بااین حال، آنها میگویند حدود یک ماه است که بازار حبوبات راکد شده و از میزان خریدها کاسته شده است. به گفته فروشنده ها، گرانی حبوبات سبب شده است از میزان حجم خریدها کاسته شود. آنها میگویند مردم توان خرید ندارند؛ اگر پیش از این در هربار خرید ۴ کیلو عدس یا لپه میخریدند، اکنون خریدشان به ۵/۱ تا ۲ کیلو کاسته شده است.
یکی از فروشندهها به شهرآرا میگوید تغییر قیمت حبوبات به قدری با سرعت اتفاق میافتد که گاهی بعد از فروش یک نوع حبوبات برای سفارش دوباره آن به مشکل میخوریم؛ به این معنا که تفاوت قیمت سفارش جدید و قبلی به اندازهای زیاد است که فروشنده ضرر میکند. یکی دیگر از فروشندهها میگوید فروش او در چندماه گذشته ۲۵ تا ۳۵ درصد کم شده است. همچنین میزان سفارش حبوبات او نیز نسبت به ابتدای سال دست کم ۴۰ درصد کاسته شده است.
کارشناس مسئول نظارت بر کالا و خدمات سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه افزایش قیمت ارز در چند وقت گذشته سبب گرانی حبوبات شده است، میگوید: تا پیش از این حبوبات با ارز دولتی وارد میشد، اما از بهار ۹۸ که تخصیص این نوع ارز به حبوبات حذف شده است، با ایجاد نوسان در بازار ارز قیمت انواع این محصول نیز تغییر میکند.
عباس اخوان با بیان اینکه برخی واحدهای بسته بندی یا توزیع کننده سعی میکنند از شرایط فعلی برای گران فروشی حبوبات سوءاستفاده کنند، میگوید: سود مجاز واحدهای بسته بندی حبوبات ۱۷ درصد است. البته این محصول تا زمانی که به دست مصرف کننده نهایی برسد، حاشیه سود توزیع کنندگان عمده و خرد نیز بر آن افزوده میشود. بااین حال، گاهی دیده میشود که حبوبات بسته بندی با حاشیههای سود بیشتر از حد مجاز عرضه میشود.
باتوجه به الزام واحدهای بسته بندی و توزیع به رعایت نرخ سود مجاز، در صورت مشاهده با متخلفان برخورد میشود. وی ادامه میدهد: شهروندان میتوانند شکایت هایشان درباره گران فروشی حبوبات را به شماره ۱۲۴ اطلاع دهند.
مدیر بازرسی و نظارت بر اصناف مشهد هم در گفتگو با شهرآرا خشک سالی و گرانی دلار را عامل رشد قیمت حبوبات در بازار بیان میکند و میگوید: با وجود گرانی، کمبودی در بازار وجود ندارد و شهروندان میتوانند به میزان مورد نیازشان حبوبات بخرند.
امیر دلداری میافزاید: میزان تولید حبوبات در غرب کشور کاسته شده و این مسئله سبب شده است قیمتها نیز افزایش یابد. در کنار این مسئله، باید اشاره کرد که افزایش هزینه حمل ونقل نیز بر گرانی حبوبات تأثیر گذاشته است. وی با بیان اینکه گرانیهای اخیر تأثیر منفی بر فروش حبوبات در بازار داشته است، میگوید: فروش حبوبات در مشهد کم شده و همین مسئله درآمد فروشندههای حبوبات را کم کرده است. بر این اساس میتوان گفت که فروشندهها نیز از گرانی حبوبات متضرر شده اند.